جوانی و گذر عمر:

 امام علی (ع) در مورد جوانی می فرماید: «اگر چشم هایم بر دو چیز چندان خون بگرید تا به نابودی نزدیک شوند یک دهم حق آنها را نگذارده ام: از دست دادن جوانی و جدایی از دوستان».

همچنین امام علی (ع) می فرمایند: «آنان که وقتشان پایان یافته، خواستار مهلت اند و آنان که مهلت دارند کوتاهی می ورزند».

باید از هدر رفتن گذشته عبرت گرفت و از تباه شدن آینده جلوگیری کرد. این فکر که «باید سالها قبل شروع می کردم» یک اندیشه مخرب است. در عوض باید اینگونه اندیشه کرد «می خواهم اکنون شروع کنم، بهترین سال های من پس از این است». امام علی (ع) در همین مورد می فرمایند: «باقیمانده ی عمر مؤمن قیمت ناپذیر است. به وسیله آن گذشته جبران می شود و آن چه مرده زنده می شود». توصیه اصلی امام بهره گیری از زمان «حال» است.

هم اکنون از هم اکنون داد بستان                                  که اکنون است بی شک زندگانی

مکن هرگز حوالت سوی فردا                                        که حال و قصه فردا ندانی

 

باید های تصمیم:

اراده و تصمیم قوی از مشخصه های جوان نمونه است. حضرت علی (ع) سستی را از عوامل ناتوانی می خوانند و راه درمانش را اینگونه جواب می دهند: «بیماری سستی دلت را با اراده ی قوی درمان کن . عزم و اراده با راحت طلبی سازگار نیست . چه بسا خواب های شبانگاهی که تصمیمات روز را بر هم زده است».

شرط نخست موفقیت در تصمیم، توکل و یاری جستن از خدای هستی بخش است. خداوند در سوره آل عمران آیه (3) می فرمایند: «هنگامی که تصمیم گرفتی به خدا توکل کن. زیرا خداوند توکل کنندگان را دوست می دارد».

 

بلند همتی:

همت بلند پیشنیاز هر تصمیم است و هر که بر نردبان همت فراز آید، به مقصود دست می یابد.

بزرگترین ضعف انسان، کوچک شمردن و به عبارت ساده تر دست کم گرفتن خویش است. 

امام علی (ع) می فرمایند: «انسان را چیزی مانند همتش بلند نمی گرداند»، حضرت بهترین همت را بلند ترین آن می داند ومی فرمایند: «نیکوترین خصلت ها ارجمندی همت ها است». از منظر امام علی(ع) آثارهمت عالی عبارت است از: «بردباری و وقار، کردار زیبا، عزت نفس، دست یابی به خواسته ها و رسیدن به مقصد عالی».